پیامدهای بحران کم آبی و خشک شدن زاینده رود در مناطق روستایی (مطالعه موردی: جلگه براآن در شرق اصفهان)

نویسندگان

عباس امینی فسخودی

مهرنوش میرزایی

چکیده

افزون بر کمبود منابع و سرمایه، فقر، بیکاری و مهاجرت از دیرباز، کاهش مداوم منابع آب همراه با سوء مدیریت آنها در سال های اخیر، کم آبی را به بحرانی اساسی در پایداری حیات اقتصادی و اجتماعی بسیاری از روستاها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور تبدیل نموده است. چنین سوء مدیریت هایی در سال های اخیر در رابطه با تنها منبع آبی حوضه زاینده رود همراه با تشدید و تداوم بی مهری های اقلیمی بحران کم آبی در این حوزه را تا حد خشک شدن زاینده رود و پیامد آن وخامت اوضاع معیشتی و سکونتگاهی جوامع روستایی پایین دست این حوزه بزرگ شدت بخشیده است. مطالعه حاضر به ارزیابی پیامدهای این پدیده در منطقه روستایی براآن در شرق اصفهان پرداخته است. جامعه آماری تحقیق سرپرستان خانوارهای روستایی ساکن در منطقه بوده و داده های لازم بطور میدانی گردآوری شده­اند. یافته­ها نشان می دهد وجوه اصلی تأثیرات بحران کم آبی در جامعه روستایی مورد مطالعه به ترتیب متوجه ساختار اجتماعی، بنیان ها و فرصت های اقتصادی مرتبط با بخش کشاورزی و ابعاد محیطی در رابطه با مدیریت و کیفیت اراضی زراعی می باشد. خرد و پراکنده بودن اراضی آسیب های محیطی بیشتر و معنی دارتری را متوجه نظام های زراعی و سکونتگاهی منطقه نموده و تغییر در الگوهای بهره برداری از منابع برای سازگاری و تطابق با شرایط کم آبی نیز برای بسیاری از جامعه نمونه و به تبع کل جامعه روستایی مورد مطالعه مقدور نبوده یا تحت تأثیر ویژگی های دموگرافیکی و تولیدی- زراعیِ آنها بصورت الزامی درک شده در نیامده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیامدهای بحران کم‌آبی و خشک شدن زاینده‌رود در مناطق روستایی (مطالعه موردی: جلگه براآن در شرق اصفهان)

افزون بر کمبود منابع و سرمایه، فقر، بیکاری و مهاجرت از دیرباز، کاهش مداوم منابع آب همراه با سوء مدیریت‌ آنها در سال‌های اخیر، کم‌آبی را به بحرانی اساسی در پایداری حیات اقتصادی و اجتماعی بسیاری از روستاها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور تبدیل نموده است. چنین سوء مدیریت‌هایی در سال‌های اخیر در رابطه با تنها منبع آبی حوضه زاینده‌رود همراه با تشدید و تداوم بی‌مهری‌های اقلیمی بحران کم‌آبی در این حوزه ر...

متن کامل

بررسی تأثیر بحران منابع آب کشاورزی بر ساختار اقتصادی - اجتماعی روستایی(حوضه رودخانه زاینده رود در شرق جلگه اصفهان)

آب همیشه به عنوان یکی از عوامل مهم توسعه به شمار می رود. این مسأله بخصوص در ایران با توجه به قرارگیری در منطقه خشک جهان جنبه ای حیاتی تر به خود می گیرد. کشاورزی نیز به عنوان یکی از مهم ترین عرصه های تأمین نیازهای انسانی بیشترین وابستگی را به منابع آبی داشته که با رشد جمعیت و مسائل مربوط به کمبود منابع آب برای توسعه اراضی کشاورزی نگرانی در زمینه تأمین آب مورد نیاز آن همواره با سیر صعودی مواجه بو...

15 صفحه اول

ارزیابی اثرات تغییر اقلیم در مناطق خشک و نیمه خشک، مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود

افزایش غلظت گازهای گلخانه ای در جو زمین تغییرات قابل ملاحظه ای را در اقلیم زمین به وجود آورده است. با توجه به اینکه گرمایش زمین عامل تهدیدکننده ای برای زندگی بشر و کشاورزی در کره زمین می باشد، لذا پیش بینی تغییرات اقلیمی در آینده امری ضروری به حساب می آید. در این پایان نامه، هدف پیش بینی دما و بارش روزانه آینده نزدیک (2050-2021) و آینده دور (2099-2071) می باشد. معمولترین ابزار برای توسعه سناریو...

پیش بینی وضعیت آبدهی زاینده رود با استفاده از سری زمانی مورد شناسی: شرق جلگه اصفهان

پیش بینی میزان آب در دسترس، یکی از مؤلّفه های مهم و تأثیرگذار در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب بوده و برآورد آن در مقیاس های زمانی مختلف، از اهمیت ویژه ای در برنامه ریزی کشاورزی برخوردار است. یکی از روش های مطالعاتی پیش بینی، روش سری های زمانی است؛ برای این منظور، و مدل های مختلفی ارائه شده اند که از آن جمله می توان مدل های سری زمانیarima، ma و ar را برشمرد. در این تحقیق، عملکرد هریک از مدل های ...

متن کامل

برساخت معنایی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود (با تأکید بر پایداری شهری)

در این مقاله برساخت معنایی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کم­آبی و خشکسالی زاینده­رود با تأکید بر پایداری شهری، از طریق تجربه­زیسته‌ی شهروندان اصفهانی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش مطالعه­ی حاضر کیفی، از نوع  پدیدارشناسی و نحوه­ی نمونه­گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند از نوع متجانس بوده است. بر این اساس 32 نفر از شهروندان زن و مرد اصفهانی در محدوده‌ی سنی 30 تا 65 سال انتخاب شدند و در طول مصاحبه‌ی ع...

متن کامل

فضا و نگرش فضایی در مطالعات خاک و ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: سرآب حوضه آبی زاینده رود)

   اگر دانش ژئومورفولوژی را به تعبیری، علم شناخت هندسه سطوح ارضی و تغییر و تحولات آن بدانیم، در اولین گام برای درک بهتر مفهوم فضای جغرافیایی، باید با اصول و نگرش‌های مطرح شده در دانش هندسه آشنا بود. هندسه اقلیدسی اشکال را ترکیبی از نقطه، خط، و سطح (پهنه) تلقی کرده، آن‌ها را در دو بعد و یا حداکثر سه بعد قابل تعریف می‌داند. هندسه مذکورکه سابقه طولانی درحوزه دانش مشاهده‌ای وتجربی دارد، در عصر ما د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
توسعه محلی (روستائی-شهری)

ناشر: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

ISSN 2008-8981

دوره 5

شماره 2 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023